จักรยานทรงตัว (Balance Bike) มีประโยชน์ต่อลูกน้อยอย่างไร

ปฏิเสธไม่ได้ว่าปัจจุบันนี้ กิจกรรมหนึ่งของเด็กๆ ที่ได้รับความนิยมอย่างมากคือ จักรยานทรงตัว (Balance Bike) หรือที่เรียกได้อีกหลากหลายแบบว่า จักรยานขาไถ จักรยานสมดุล ซึ่งลักษณะของจักรยานประเภทนี้คือ รูปทรงจะเหมือนจักรยานทั่วไป แต่จะไม่มีบันไดปั่น ไม่มีโซ่ จักรยานสำหรับเด็กเล็กประเภทนี้เริ่มนิยมมาจากคุณพ่อคุณแม่ชาวอเมริกัน ที่ต้องการสอนให้ลูกรู้จักการทรงตัว ซึ่งสามารถต่อยอดไปในด้านเสริมสร้างพัฒนาการทางร่างกายให้กับลูกๆ ได้อย่างดี จนกระแสนิยมมาถึงประเทศไทยอย่างทุกวันนี้

สำหรับคุณพ่อคุณแม่ หรือผู้ปกครองหลายๆ ท่านอาจจะยังไม่คุ้นเคยกัน ดังนั้น เรามาดูกันว่าจักรยานประเภทนี้เป็นอย่างไร และให้ประโยชน์อย่างไรกับลูกน้อย

จักรยานทรงตัว (Balance Bike) เหมาะกับเด็กอายุเท่าไร

อายุเฉลี่ยของวัยเด็กที่สามารถฝึกใช้จักรยานทรงตัวได้ คือเด็กที่มีอายุตั้งแต่ 18 เดือน จนถึง 6 ขวบ ทั้งนี้ คุณพ่อคุณแม่ต้องดูความเหมาะสมของอายุด้วย เนื่องจากเด็กบางคนอาจจะยังไม่พร้อม ต้องใช้เวลาอีกสักหน่อยกว่าจะให้ฝึกหัด ที่สำคัญที่สุดก็คือ เมื่อเริ่มต้นคุณพ่อคุณแม่ควรประกบลูกอย่างใกล้ชิด ให้ลูกลองจับ ลองนั่ง ลองเดิน จนเขาเริ่มคุ้นชินแล้วจึงค่อยให้เขาเริ่มเล่นเอง และเดินเอง โดยที่อยู่ในสายตาของผู้ปกครองตลอดเวลา

ข้อดีของการฝึกลูกน้อยเล่นจักรยานทรงตัว

แน่นอนว่าจักรยานทรงตัว สามารถช่วยส่งเสริมพัฒนาการของลูกน้อยได้มากกว่าที่คิด ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของสายตา การแยกแยะสี การประเมินระยะทาง พัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กมัดใหญ่ที่แข็งแรงยิ่งขึ้น การใช้มือและแขนเพื่อบังคับทิศทาง และการใช้กล้ามเนื้อขาที่ออกแรงเดิน นอกจากนี้ยังส่งเสริมบุคลิก ในการยืน การเดิน ในส่วนของภายใน เด็กๆ จะมีสมาธิมากขึ้น รู้จักเรียนรู้ในการประเมินกับอุปสรรคเส้นทางที่ต้องเจอ เช่น ทางลาดชัน ทางโค้ง รวมไปถึงเด็กๆ จะมีความสุข รู้สึกสนุกเวลาที่ได้ฝึกหัดกับจักรยานทรงตัว ทำให้เขามีสุขภาพจิตที่ดี

วิธีการเลือกจักรยานทรงตัว

สิ่งที่ควรคำนึงถึงก่อนคือเรื่องของขนาดจักรยาน คุณพ่อคุณแม่ควรให้ลูกได้ลองจับจริงก่อนซื้อ เพื่อให้จักรยานเหมาะสมกับสรีระของเด็กๆ ดูระยะแฮนด์ ระยะอาน ความสูง ปัจจัยเหล่านี้ล้วนมีผลต่อกล้ามเนื้อของเด็กๆ หากไม่พอดีกับเขา จะทำให้เขาใช้งานลำบาก ไม่สบายตัว และรู้สึกต้องออกแรงมากเกินไป

ส่วนในเรื่องของน้ำหนัก เนื่องจากจักรยานทรงตัวผ่านการออกแบบมาให้มีน้ำหนักเบาอยู่แล้ว อย่างไรให้ลูกลองประคอง หรือเดินใช้งานดูว่าเขาสามารถพาจักรยานไปได้หรือไม่ ในกรณีที่น้องยังเป็นเด็กเล็กมากๆ ทั้งนี้ในส่วนของวัสดุที่ใช้ก็จำเป็น เพราะวัสดุแต่ละประเภทจะทำให้น้ำหนักของจักรยานไม่เท่ากัน และเหตุที่มีหลายวัสดุให้เลือก ก็เกี่ยวเนื่องถึงคุณภาพและความทนทานอีกด้วย ก่อนเลือกซื้อให้ลูกน้อยฝึกหัด ควรศึกษาพิจารณาอย่างละเอียด

จักรยานทรงตัวต่างจากจักรยานสามล้ออย่างไร

ดังที่กล่าวไปข้างต้นว่า จักรยานทรงตัวสำหรับเด็ก เป็นจักรยานที่ไม่มีบันไดปั่น ไม่มีโซ่ เด็กๆ จะไม่ต้องออกแรงกับการใช้บันไดปั่น ส่งผลให้ใช้งานจักรยานทรงตัวได้นานขึ้น สนุกได้นานขึ้น หรือขณะที่ฝึกหัดทรงตัวแล้วทรงตัวไม่ดี เกิดหกล้มขึ้นมา จะไม่มีบันไดปั่นหรือโซ่มาทำให้ขาเด็กได้รับบาดเจ็บ

การจะขับเคลื่อนไปข้างหน้าคือเด็กๆ จะต้องออกแรงจากกล้ามเนื้อขา เมื่อเขาเริ่มทรงตัวได้ ควบคุมรถได้ เสริมสร้างความมั่นใจด้านการทรงตัวของตัวเองแล้ว ในอนาคตข้างหน้าเมื่อโตขึ้นและเริ่มหัดปั่นจักรยานแบบที่มีบัดปั่น เด็กๆ ก็จะสามารถฝึกหัดและเป็นได้เร็ว ใช้เวลาหัดจักรยานสองล้อโดยใช้เวลาไม่นาน จนแม้แต่ระยะการใช้ล้อพ่วงฝึกหัดก็ลดลง เด็กๆ จะสามารถขี่จักรยานเป็นได้เร็วมากกว่าที่คิด

ข้อแนะนำที่คุณพ่อคุณแม่ห้ามลืมเด็ดขาดหลังจากเลือกซื้อให้จักรยานทรงตัวให้ลูกแล้ว คืออุปกรณ์เพื่อความปลอดภัย ไม่ว่าจะเป็นหมวกกันน็อก สนับศอก สนับเข่า รวมไปถึงรองเท้าผ้าใบด้วย เพื่อให้เขาเพลิดเพลินได้อย่างเต็มที่ ลดอันตรายที่อาจทำให้ลูกน้อยมีแผลหรือเกิดเหตุใดๆ ได้เบื้องต้น ไม่ต้องกังวลว่าจะหาได้จากที่ไหน เพราะโดยมากทางร้านที่จำหน่ายจักรยานทรงตัว ก็มีอุปกรณ์เพื่อความปลอดภัยเหล่านี้พร้อมแนะนำให้คุณหนูๆ อยู่แล้ว

จะเห็นได้ว่าจักรยานทรงตัวให้ประโยชน์กับเด็กๆ มากมาย และตอนนี้ไม่ว่าหันไปทางไหนก็จะเจอแต่กิจกรรมนี้ตามสถานที่ต่างๆ เพื่อให้เด็กๆ ได้เข้าร่วมกิจกรรม เด็กๆ จะได้พบเพื่อนใหม่ แล้วคุณพ่อคุณแม่เองก็จะได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกัน เพื่อพัฒนาศักยภาพของลูกน้อยได้มากขึ้นกว่าเดิม นอกจากนี้ การที่คุณพ่อคุณแม่ดูแลลูกขณะที่กำลังเล่นจักรยานทรงตัวนั้น ยังถือเป็นการใช้เวลาว่างจากการมีกิจกรรมร่วมกันอีกด้วย เสริมสร้างสถาบันครอบครัวให้แข็งแรงยิ่งขึ้น

CR: Theasianparent/rakluke/kokuabikesusa/
Rascal Rides/Strider Bikes/The Wall Street Journal