สำหรับเด็กเล็กพัฒนาการทางร่ายกาย จิตใจ และสติปัญญาในแต่ละช่วงอายุมีความแตกต่างกันไป พัฒนาการที่คุณแม่คุณพ่อสามารถมองเห็นได้ง่ายอย่างชัดเจนจากลูกน้อยของคุณคือ พัฒนาการด้านร่างกาย ด้วยวันเวลาที่เปลี่ยนไปร่างกายของลูกน้อยทั้งน้ำหนักตัวและส่วนสูงก็เพิ่มขึ้น ซึ่งเป็นผลจากโภชนาการและพฤติกรรมการบริโภคของเด็ก รวมทั้งการดูแลเอาใจใส่ของคุณแม่คุณพ่อและที่โรงเรียน สิ่งเหล่านี้ทำให้ลูกน้อยมีร่างกายที่เจริญเติบโตขึ้น คุณแม่คุณพ่อควรคอยสังเกตนอกจากพัฒนาการทางร่างกายแล้ว การดูแลด้านประสาทสัมผัส การรับรู้ และการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อต่างๆ ก็เป็นสิ่งสำคัญที่คุณแม่คุณพ่อต้องให้ความสำคัญด้วยเช่นกัน
เมื่อพูดถึงพัฒนาการด้านกล้ามเนื้อ วันนี้ Central Inspirer New Mommy Chapter 2 จึงอยากชวนคุณแม่คุณพ่อพูดคุยเรื่องกล้ามเนื้อมัดเล็กของเจ้าตัวน้อยว่าคืออะไร มีความสำคัญอย่างไร และมีกิจกรรมอะไรบ้างที่สามารถช่วยพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กของลูก รวมทั้งมีของเล่นเสริมพัฒนาการอะไรที่น่าสนใจมาดูกันเลยค่ะ
กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กมีความสำคัญอย่างไร และทำงานอย่างไร
กล้ามเนื้อมัดเล็ก หรือ Fine Motor Development หมายถึง กล้ามเนื้อนิ้วมือ การหยิบจับ ซึ่งเป็นพื้นฐานของการที่เด็กจะพัฒนาการด้านการหยิบจับ การเขียน การใช้ทำงานในชีวิตประจำวัน และการช่วยเหลือตัวเอง กล้ามเนื้อมัดเล็กเป็นกล้ามเนื้อที่ใช้ในการหยิบจับสิ่งของ เช่น ตุ๊กตาและของเล่น การดึง การกด การหยอดบล็อก ตลอดจนการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันต่างๆ เช่น การติดกระดุม การผูกเชือกรองเท้า การจับช้อน-ส้อมในการรับประทานอาหาร การอาบน้ำแปรงฟัน เป็นต้น การพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กจึงมีวัตถุประสงค์เพื่อควบคุมการใช้กล้ามเนื้อของเด็กให้มีการประสานสัมพันธ์กันได้เป็นอย่างดี
การทำงานของกล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กน้อยจะมีพัฒนาการไปตามช่วงอายุ อันที่จริงแล้วการทำงานของกล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กเริ่มต้นตั้งแต่วัยแรกเกิด และจะมีพัฒนาการไปเรื่อยๆ เมื่อเด็กน้อยเจริญเติบโตขึ้นพัฒนาการของกล้ามเนื้อมัดเล็กก็จะพัฒนาและเติบโตขึ้นตามวัย การใช้มือ การหยิบจับ การใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กจะมีความคล่องแคล่วขึ้น
ดังนั้นการเริ่มฝึกพัฒนาการกล้ามเนื้อมัดเล็กของเจ้าตัวน้อย คุณแม่คุณพ่อสามารถเริ่มฝึกได้ตั้งแต่แรกเกิด หรือถ้าจะให้ดีสามารถเริ่มฝึกได้เมื่อทารกน้อยมีอายุ 3 เดือนขึ้นไปในยามที่นิ้วมือน้อยๆ ค่อยๆ ยืดและเหยียด เมื่อลูกจะเริ่มกำและกางนิ้วมือได้ และสามารถคว้าจับสิ่งของใกล้ตัวได้ เราก็สามารถเริ่มฝึกพัฒนาการไปได้เรื่อยๆ จนลูกมีอายุถึง 5 ขวบปี มีกิจกรรมการเล่น และของเล่นหลากหลายที่คุณแม่คุณพ่อสามารถสนุกไปกับลูก และช่วยให้ลูกน้อยมีพัฒนาการกล้ามเนื้อมัดเล็กได้ตามช่วงอายุ มาดูกันเลยว่าคุณแม่คุณพ่อสามารถทำกิจกรรมอะไรได้บ้าง เพื่อกระตุ้นพัฒนาการกล้ามเนื้อมัดเล็กของลูกรัก
9 กิจกรรมช่วยพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กน้อย
1. ชวนลูกต่อบล็อกหรือตัวต่อ
ลูกน้อยในวัย 1 ขวบสามารถเริ่มเล่นตัวต่อ หรือต่อบล็อกได้แล้ว โดยในช่วงแรกคุณแม่คุณพ่ออาจเลือกบล็อกที่มีขนาดใหญ่ เพื่อให้ลูกสามารถหยิบจับได้ง่าย เพราะในช่วงวัยนี้ลูกจะใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กได้ดีขึ้น ลูกน้อยจะเริ่มอยากหยิบจับและทำกิจกรรมต่างๆ ตัวต่อหรือบล็อกเป็นหนึ่งในของเล่นที่สามารถทำให้เด็กน้อยนั่งจดจ่อและเล่นได้นานๆ บล็อกตัวต่อมีมากมายหลายประเภท ทั้งชิ้นเล็ก ชิ้นใหญ่ บางชิ้นก็มีความซับซ้อนแตกต่างกัน การต่อบล็อกช่วยให้พัฒนาความแข็งแรงของกล้ามเนื้อมือเด็ก ช่วยให้ลูกน้อยออกแรงกดเพื่อให้ตัวต่อนั้นประกบเข้าด้วยกันเป็นรูปร่างต่างๆ ตามแต่จินตนาการๆ ได้เป็นอย่างดี หากตัวต่อไม่ลงล็อกกัน เด็กยังได้ฝึกทักษะการแก้ปัญหาและสมาธิควบคู่กันไปได้อีกด้วย
แนะนำของเล่นตัวต่อสำหรับเด็ก
UNIPLAY ตัวต่อบล๊อคแบบนิ่ม Mix Series 60 ชิ้น
ราคา 3,990 บาท พิเศษ 3,591 บาท (SAVE 10%)
LEGO เล่นตัวต่อเสริมทักษะ 11002 Basic Brick Set V29
ราคา 665 บาท
PLAY PAL ของเล่นบล๊อคตัวต่อ 200 ชิ้น รุ่น CT353B
ราคา 790 บาท
MELISSA & DOUG ชุดต่อบล๊อกประดิษฐ์ภาพ
ราคา 1,095 บาท พิเศษ 986 บาท (SAVE 10%)
2. ชวนลูกน้อยปั้นดินน้ำมันหรือแป้งโดว์
เดี๋ยวนี้มีแป้งโดว์วิทยาศาสตร์ที่ปลอดภัยสำหรับเด็กน้อยที่มีอายุ 3 ขวบขึ้นไป คุณแม่คุณพ่อสามารถเอามาให้ลูกน้อยปั้นเล่นได้ การปั้นดินน้ำมัน ปั้นแป้งโดว์ หรือปั้นดินเหนียว เด็กน้อยสามารถสนุก เพลิดเพลินกับการฝึกพัฒนากล้ามเนื้อมือวิธีนี้ได้ดี ชวนลูกน้อยปั้นรูปสัตว์ รูปผลไม้ รูปบ้าน รูปตัวการ์ตูน หรือรูปทรงต่างๆ ที่นอกจากจะช่วยฝึกการทำงานของกล้ามเนื้อมัดเล็กให้แข็งแรงขึ้นแล้ว ยังช่วยเสริมสร้างจินตนาการ สร้างสมาธิ สนับสนุนด้านการสัมผัส และเสริมกระบวนการคิด ความสร้างสรรค์เกี่ยวกับรูปทรง รูปร่างและขนาดต่างๆ ให้กับลูกน้อย รวมไปถึงการวางแผนแนวทางการปั้นของลูกได้อีกด้วย
แป้งโดว์คุณภาพ ปั้นเล่นได้ปลอดภัย
PLAY-DOH ชุดแป้งโดว์ Ultimate Color Collection
ราคา 1,295 บาท พิเศษ 1,036 บาท (SAVE 20%)
MADMATTER ชุดแป้งโดว์ Master Creator Extruder Kit
ราคา 395 บาท พิเศษ 336 บาท (SAVE 15%)
B2S BB Toys เซ็ทแป้งโดว์สัตว์โลกน่ารัก
ราคา 199 บาท
3. ชวนลูกพับกระดาษ
เมื่อลูกน้อยเข้าสู่วัย 3-4 ปี การชวนลูกเล่นและทำกิจกรรมพับกระดาษนี้สามารถทำได้สนุกและเหมาะสมกับวัย ในวัยเตรียมอนุบาล คุณครูก็สามารถชวนเด็กๆ เรียนรู้การพับกระดาษเป็นรูปทรงต่างๆ ได้ เช่นเดียวกับคุณแม่คุณพ่อ เด็กๆ จะได้สนุกสนานกับการเลือกสีสันและลวดลายของกระดาษ รวมไปถึงรูปทรงที่จะพับ กิจกรรมการพับกระดาษช่วยส่งเสริมสมาธิ จินตนาการและความอดทนให้กับเด็กน้อย เพราะหากเด็กใจร้อนก็อาจทำให้กระดาษขาดได้ คุณแม่คุณพ่ออาจให้ลูกน้อยเริ่มพับกระดาษจากรูปทรงง่ายๆ พับรูปสามเหลี่ยม รูปเรือ รูปบ้าน จนค่อยๆ เพิ่มรูปแบบที่ยากขึ้นไปตามลำดับเพื่อเพิ่มจินตนาการ ความถนัดในการใช้กล้ามเนื้อมือ อีกทั้งยังท้าทายความสามารถของลูกน้อยได้อีกด้วย
4. ชวนลูกน้อยฝึกคีบของ และหั่นผัก
การคีบของต่างๆ หรือการหั่นผักของเล่นเป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่สามารถช่วยให้เด็กน้อยพัฒนาการกล้ามเนื้อมือได้อย่างได้ผลดีที่สุด เด็กน้อยในวัย 3-4 ปีเริ่มฝึกคีบสิ่งของต่างๆ ได้แล้ว ชวนลูกน้อยมาลองเล่นสนุกกับการแข่งขันคีบของ และหั่นผักผลไม้ของเล่นต่างๆ ชวนลูกลองคีบของเล็กๆ คีบน้ำแข็ง ฝึกการใช้ตะเกียบคีบอาหาร คีบลูกปิงปอง ลูกชิ้น หรือการเล่นของเล่นชุดหั่นผักที่มีให้เลือกหาทั่วไป การแข่งขันคีบของจากภาชนะใบนึงไปอีกใบนึง ใครคีบได้มากกว่าใส่ภาชนะอีกใบนึงได้มากกว่าก็เป็นผู้ชนะ กิจกรรมแบบนี้นอกจากสร้างความตื่นเต้น สนุกสนานให้กับลูกแล้ว ยังช่วยฝึกพัฒนาการของกล้ามเนื้อมัดเล็กให้หนูน้อยอย่างแน่นอนค่ะ
ตะเกียบ และของเล่นหั่นผักช่วยฝึกพัฒนาการ
ORANGE RABBIT ตะเกียบหัดคีบสำหรับเด็กเล็ก
ราคา 249 บาท
PLANTOYS ของเล่นไม้ บ้านผึ้งน้อย
ราคา 900 บาท
PLANTOYS ของเล่นไม้ ชุดหั่นผักผลไม้รวม
ราคา 1,100 บาท
RILAKKUMA ชุดหั่นผักของเล่น พร้อมอุปกรณ์ รุ่น RA47534B
ราคา 450 บาท พิเศษ 270 บาท (SAVE 40%)
5. วาดภาพระบายสี
การวาดภาพและระบายสีช่วยส่งเสริมจินตนาการ ความคิดสร้างสรรค์ด้านศิลปะ และฝึกการใช้มือให้กับลูกน้อยโดยแท้จริง ช่วยให้เด็กรื่นรมย์ไปกับการวาดภาพต่างๆ เด็กน้อยในวัยประมาณ 12-15 เดือนก็เริ่มจับดินสเพื่อระบายสีได้แล้ว การควบคุมดินสอให้ลากเส้นไปตามจินตนาการ หรือระบายสีให้สวยงามได้นั้นเด็กต้องใช้ความพยายามในการควบคุมกล้ามเนื้อมือในการจับดินสอเป็นอย่างมาก หากคุณแม่คุณพ่อส่งเสริมให้เด็กวาดภาพระบายสีอย่างสนุกสนาน พร้อมทั้งสอนท่าทางการจับดินสอที่ถูกต้อง เด็กก็จะมีความพร้อมทางด้านการเขียน และเสริมสร้างจินตนาการด้านศิลปะให้ลูกน้อยได้อีกด้วย
ผลิตภัณฑ์สีน่าใช้สำหรับเด็ก
CRAYOLA สีเทียน 152 สี ปลอดภัยสำหรับเด็ก ไร้สารพิษ 100%
ราคา 1,500 บาท
CRAYOLA ชุดสีน้ำระบายด้วยนิ้วมือ (ล้างออกได้) รุ่น 81-1452
ราคา 800 บาท
CRAYOLA สีชอล์ก แท่งใหญ่ 24 แท่ง รูปทรงสีเทียน ไซส์ M
ราคา 350 บาท
6. ชวนลูกร้อยลูกปัด หรือร้อยเชือก
จากการศึกษาพบว่าเด็กอายุขวบครึ่ง – 2 ปี สามารถเริ่มการร้อยเชือก หรือร้อยลูกปัดได้แล้ว คุณแม่คุณพ่อไม่ต้องรู้สึกประหลาดใจที่การชวนลูกน้อยร้อยลูกปัด ปักผ้า หรือการร้อยเชือกเป็นหนึ่งในกิจกรรมที่ช่วยส่งเสริมพัฒนาการกล้ามเนื้อมัดเล็กให้กับเด็กเล็กๆ กิจกรรมแบบนี้ที่เป็นที่ชื่นชอบของเด็กผู้หญิง แต่เด็กผู้ชายก็เล่นได้นะคะ หาลูกปัดเม็ดใหญ่สำหรับเด็กเล็กเพื่อให้จับได้ถนัดมือ แต่ถ้าเป็นเด็กที่โตแล้ว ก็อาจจะใช้ลูกปัดเม็ดเล็กได้ ร้อยกับไหมพรม ด้าย หรือเอ็น หรือหาของเล่นร้อยเชือกมาให้เล่นจะช่วยพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กได้ดี และยังช่วยประสานสัมพันธ์มือและตาของเด็กได้อีกด้วย แต่ถ้าเด็กคนไหนไม่ชอบร้อยลูกปัดก็อาจะเปลี่ยนเป็นการร้อยเชือกเข้ารูก็ได้นะคะ
ของเล่นร้อยเชือกอยากแนะนำ
PLANTOYS ของเล่นไม้ บอร์ดไม้ร้อยเชือก
ราคา 750 บาท
7. ชวนเล่นดนตรี
สำหรับเด็กเล็ก มีของเล่นมากมายหลายที่สามารถทำให้เด็กสนุกกับการเล่นดนตรีได้ เช่น การเขย่าลูกแซ็ค การตีกลอง ตีฉาบ ตีฉิ่ง ตีระนาด ดีดเปียโน ดีดกีตาร์ หรือการประดิษฐ์เครื่องดนตรีจากเศษวัสดุเหลือใช้ เป็นกิจกรรมที่ช่วยฝึกทักษะด้านดนตรี ช่วยพัฒนากล้ามเนื้อส่วนต่างๆ ได้ดี แถมยังทำให้เด็กๆ สนุกกับการเล่นเครื่องดนตรีได้อีกด้วย
ของเล่นดนตรีเสริมพัฒนาการ
PLANTOYS ของเล่นไม้ ชุดรวมเครื่องดนตรี
ราคา 1,650 บาท
PEPPA PIG ของเล่นเปียโน My First Piano
ราคา 895 บาท พิเศษ 627 บาท (SAVE 30%)
THETOY TsumTsum ชุดดนตรี ลิขสิทธิ์แท้ รุ่น TS-3460 SET1
ราคา 519 บาท พิเศษ 259 บาท (SAVE 50%)
8. ช่วนเล่นฉีกปะ
การชวนเด็กๆ เล่นฉีกกระดาษสามารถทำได้ตั้งแต่ลูกยังเล็ก ตั้งแต่ในวัยที่ลูกเริ่มขยำ และคว้าของได้ การฉีกกระดาษนิตยสาร หรือโบชัวร์ต่างๆ สร้างเสียงระหว่างการฉีกที่น่าสนใจให้ลูกน้อยได้พัฒนาการด้านการฟัง และการได้ยินไปด้วย ในขณะเดียวกันสามารถนำกระดาษที่ลูกน้อยมาติดกาวแปะลงบนกระดาษ เป็นฝีมือด้านศิลปะที่ช่วยเสริมความคิดสร้างสรรค์เป็นผลงานชิ้นใหม่ในแบบฉบับของตัวลูกน้อยได้
9. หัดลูกรินน้ำ รินนม
กิจกรรมง่ายๆ ที่สามารถทำได้ที่บ้าน และยังช่วยพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก และช่วยประสานสัมพันธ์ระหว่างมือและตาได้ดี คุณแม่คุณพ่อคงเคยเห็นเด็กน้อยฝรั่งชอบเล่น Tea Party รินน้ำชาใส่ถ้วยให้คุณแม่คุณพ่อ หรือตุ๊กตาดื่ม บ้านเราก็ทำได้เหมือนกันสำหรับเด็กน้อยวัย 3 ขวบขึ้นไป ในตอนเช้า ลองชวนลูกน้อยเทนมจากขวด หรือกล่องใส่แก้วด้วยตนเอง หรือชวนลูกกรอกน้ำใส่ขวดก็ได้ เป็นกิจกรรมนี้ดูเหมือนง่าย แต่สำหรับเด็กๆ แล้วถือเป็นการท้าทายความสามารถได้อย่างดีทีเดียวเลยค่ะ
ของเล่น Tea Party ช่วยฝึกพัฒนาการลูกรัก
TENDER LEAF TOYS ชุดน้ำชาลายนกน้อย
ราคา 2,200 บาท พิเศษ 1,980 บาท (SAVE 10%)
DISNEY เซตน้ำชาของเล่น Princess Royal รุ่น DJ120313960000
ราคา 995 บาท พิเศษ 697 บาท (SAVE 30%)
PEPPA PIG ชุดปิกนิกปาร์ตี้น้ำชา Hamper Tea Set รุ่น HT120168424800
ราคา 995 บาท พิเศษ 697 บาท (SAVE 30%)
สนุกไปกับ 9 กิจกรรมคุณภาพง่ายๆ ที่คุณแม่คุณพ่อสามารถช่วยกันฝึกพัฒนาการกล้ามเนื้อมัดเล็กให้กับลูกน้อยได้ มีของเล่นและของใช้มากมายที่อยู่รายล้อมรอบตัวเราที่สามารถเอามาปรับใช้ให้ลูกน้อยได้สนุก และฝึกการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กให้แข็งแรง และคล่องแคล่ว มาส่งเสริมให้ลูกได้เรียนรู้ และสนุกไปกับกิจกรรมที่คุณจัดสรรให้ เพื่อให้ลูกรักเติบโตอย่างสมบูรณ์แบบและมีพัฒนาการที่ดีสมวัยนะคะ
ขอบคุณข้อมูลจาก: planforkids.com / parentsone.com
Picture credit: pinterest.com